W Gazecie Wyborczej 2 kwietnia ukazał się wywiad z Piotrem Sobotą, naczelnikiem wydziału ds. postępowań organów ścigania w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich, na temat umorzeń przez prokuraturę postępowań wobec funkcjonariuszy policji
Zagadnienie traktowania funkcjonariuszy policji w specjalny sposób, roztaczanie nad nimi specyficznego parasola ochronnego to dość złożone zagadnienie. Miałem okazję mieć z nim niestety niejednokrotnie do czynienia. Mogą rzeczywiście czuć się bezkarni. Nie tylko dlatego, że prokuratura bardzo niechętnie, bez entuzjazmu – kolokwialnie mówiąc – się takimi sprawami zajmuje.
Główny problem dzisiejszy, przy całkowicie upolitycznionej prokuraturze, postrzegam jednak w sądach. Wielokrotnie miałem do czynienia z sytuacjami, kiedy sędziowie odrzucali zażalenia na decyzje prokuratora o odmowie wszczęcia lub umorzenia postępowania wobec funkcjonariuszy. I nie z pobudek politycznych bynajmniej to robili. Z wygody, ale również z pewnego pokutującego wśród nich przekonania, że po pierwsze funkcjonariuszom publicznym należy bardziej ufać, a po drugie, że nie należy „psuć państwa” oskarżaniem przedstawicieli państwa. Oba przekonania są z gruntu szkodliwe.
Jest jeszcze jeden aspekt. Sędziowie niejednokrotnie na salach rozpraw słyszą kłamstwa lub matactwa policjantów. Notatki służbowe przepisywane z innych notatek, zeznania jedynie podpisywane (sporządzane prawdopodobnie bez udziału przesłuchiwanego) w nieznanych miejscach, czy wręcz ewidentne kłamstwa lub permanentne zasłanianie się brakiem pamięci. Sędziowie nic z tym nie robią. My też nie, bo zdajemy sobie sprawę z bezcelowości podejmowania działań wobec policji.
Miałem z takimi zdarzeniami niejednokrotnie do czynienia.
Bronimy niezawisłości sędziów i niezależności sądów, więc myślę, że od sędziów możemy oczekiwać obrony praw obywatela. Nie w zamian. Dlatego, że to obrona tych samych wartości.
Na zdjęciu: Warszawa, 10.06.2020, Protest przeciwko nadużywaniu władzy przez policję został przez policję brutalnie rozbity, fot. Piotr Łapiński / LAPP PRESS FOTO
