Feminnale, wystawa artystyczna poświęcona problemom kobiet w Kirgistanie spowodowała protesty konserwatystów i nacjonalistów, groźby wobec organizatorek i w efekcie rezygnację dyrektorki Narodowego Muzeum Sztuk Pięknych w Biszkeku, stolicy tego kraju
Fala krytyki Feminnale rozpoczęła się od mediów społecznościowych zaraz po otwarciu wystawy 27 listopada, a zakończyła oświadczeniem ministra kultury Azamata Zamankulowa, że nie popiera tego rodzaju sztuki i określającego nagi występ duńskiej artystki Julie Savery (najbardziej kontrowersyjny element wystawy), jako „prowokację pod przykrywką feminizmu”.
Innym fragmentem wystawy, który rozzłościł nacjonalistów był worek treningowy w kształcie kobiecego torsu, mający zwrócić uwagę na problem przemocy domowej wobec kobiet.
Z pracy w muzeum zrezygnowała dyrektorka Mira Zangaraczewa, podając jako przyczynę otrzymywane groźby zabójstwa i gwałtu. Wystawa, po okrojeniu z najbardziej kontrowersyjnych eksponatów i występów, pozostała jednak, tak jak przewidywał pierwotny plan, do 15 grudnia.
Sprawę wystawy można uznać za ilustrację sytuacji we współczesnym Kirgistanie. Z jednej strony wyróżnia się on spośród byłych republik radzieckich Azji Środkowej stosunkowo dużymi wolnościami obywatelskimi. „Democracy index” Kirgistanu według Freedom House oscyluje od 10 lat około 6, co oznacza państwo autorytarne, ale mimo wszystko zdecydowanie bardziej demokratyczne niż na przykład Uzbekistan czy Turkmenistan (a także bardziej niż Rosja i Białoruś). Z drugiej strony, w Kirgistanie są znaczne ograniczenia wolności prasy (nadal uwięziony jest skazany na dożywocie dziennikarz Azimchan Askarow), powszechna jest dyskryminacja kobiet (tolerowane przez państwo przymusowe małżeństwa, przemoc domowa, ograniczenia w swobodzie poruszania się) i korupcja na wszelkich szczeblach władzy. Możliwe są jednak pokojowe protesty i działają ruchy kobiece. 8 marca 2019 roku odbyła się w Biszkeku demonstracja nazwana przez media „pierwszym marszem LGBT w Azji Środkowej” – około 30-40 aktywistów LGBT dołączyło do demonstracji kobiet.
Źródła: www.rferl.org, www.theartnewspaper.com , freedomhouse.org
Na zdjęciu: wejście do Narodowego Muzeum Sztuk Pięknych w Biszkeku, autor Davide Mauro, Wikimedia
