Alternatywa dla Niemiec (AfD). Odc. 1 – Początki

Logo AfD

Prapoczątki AfD sięgają czasu układu z Maastrich (1992) na mocy którego ustanowiono wspólną europejską walutę, Euro. Jej wprowadzenie w Niemczech zaskarżyła w Bundesverfassungsgericht (Trybunale Konstytucyjnym) w październiku 1993 grupa przeciwników Euro – bezskutecznie. Po tej porażce postanowili nadać polityczne ramy swojemu sprzeciwowi i założyli partię BFB – „Bund Freier Bürger” (Związek Wolnych Obywateli)

Niewiele wskórali, ale 25 marca 2010 nadarzyła im się świetna okazja: Angela Merkel w swoim przemówieniu w Bundestagu odmówiła wsparcia finansowego pogrążonej w kryzysie Grecji, żeby jeszcze tego samego dnia, na szczycie UE, całkowicie zmienić zdanie dowodząc, że dla konieczności wsparcia Greków nie ma żadnej alternatywy. Działacze BFB oświadczyli, że owszem jest alternatywa – wyborcza – nie trzeba głosować na chadeków Merkelowej.

To tę datę, 25 marca 2010, uznaje się za impuls narodzinowy AfD. Kluczową rolę odegrał w tym  hamburski ekonomista, profesor Bernd Lucke; jesienią tamtego roku stworzył „Plenum Ekonomistów” ogłaszające eurosceptyczne apele. Zaczęto je uważniej czytać, kiedy w roku 2011 rząd utworzył Fundusz Stabilizacyjny (ESM) na rzecz ratowania Euro, który był krytykowany także przez polityków rządzących wtedy partii CDU/CSU i FDP.  W następnym roku zawiązano ponadpartyjny „Sojusz wolni obywatele” przeciwko ESM, w którym aktywnie działali późniejsi liderzy AfD. Obok wspomnianego już Lucke, byli to Hans-Olaf Henkel szef związku niemieckich przemysłowców, chadeczka Beatrix von Storch; wpływowy dziennikarz Konrad Adam, prawnik Alexander Gauland. Grupa ta utworzyła „Alternatywę wyborczą 2013”, ale w tej formule nie udało im się osiągnąć żadnych sukcesów w najbliższych wyborach do Bundestagu. 

Po tej porażce Lucke, Adam i Gauland postanowili iść dalej osobno i założyli własną partię AfD, „Alternatywę dla Niemiec”.  Na zjeździe założycielskim w kwietniu 2013 Bernd Lucke, Konrad Adam und Frauke Petry (chemiczka i przedsiębiorczyni z Drezna) zostali równoprawnymi rzecznikami nowej partii. Swój przekaz zaadresowali głównie do drobnych przedsiębiorców. Bardzo szybko zbudowali struktury w 16 Landach i już w połowie roku AfD liczyła około 10 tysięcy członków. Wielu z nich należało wcześniej do innych partii; np. Lucke i Gauland do CDU, a Henkel do FDP.

Do wejścia do parlamentu landowego Hesji zabrakło AfD jeszcze odrobiny głosów, ale wybory europejskie w maju 2014 były już ich wielkim sukcesem – 7,1% głosów i siedmioro europarlamentarzystów.  Odbywające się w tym samym terminie wybory samorządowe przyniosły AfD sporo miejsc w radach gminnych i miejskich.  We wszystkich wyborach w latach 2013 i 2014  AfD szła pod hasłami likwidacji wspólnej waluty (Euro), mocno liberalnym programem gospodarczym, konserwatywnym modelem rodziny i antyimigrancką retoryką.

Takie były prapoczątki i pierwsze lata istnienia „Alternatywy dla Niemiec”; jak widać partii wtedy niewiele różniącej się od pozostałych, zasiedziałych niemieckich formacji politycznych. Także jej przywódcy w większości wywodzili z tych starych, zasiedziałych partii. Potem nastąpił ostry skręt w prawo, o czym w następnym tekście.

O autorze

Starsze opinie, komentarze, listy