Podczas gdy objawy kryzysu klimatycznego stają się widoczne nie tylko na globalnym Południu, ale także w krajach globalnej Północy, ruchy klimatyczne zyskują na liczebności. Jest ich wiele, różniących się sposobami i obszarem działania. W Polsce oprócz Strajku Klimatycznego i Młodzieżowego Strajku Klimatycznego najbardziej zauważalna jest Extinction Rebellion
Siłą Extinction Rebellion jest, jak się wydaje, międzynarodowy zasięg (niektóre protesty są organizowane synchronicznie w kilkudziesięciu krajach), wyrazisty, zbliżony wszędzie format protestów (akcje die-in, „Czerwone Wdowy”, blokady ruchu drogowego) oraz wykorzystanie narzędzi nieposłuszeństwa obywatelskiego.
Extinction Rebellion rozpoczęła się w Wielkiej Brytanii i najbardziej aktywna jest w Europie, ale działa na wszystkich kontynentach. Działa też w krajach, gdzie za demonstracje – a już szczególnie za nieposłuszeństwo obywatelskie – płaci się wysoką cenę.
Aktywiści klimatyczni XR przeprowadzają akcje w Turcji (gdzie wolność zgromadzeń, choć teoretycznie zagwarantowana w tureckim prawie, praktycznie nie istnieje, jako że antyrządowe demonstracje są notorycznie zakazywane lub rozpędzane przez policję) oraz od niedawna w Rosji (gdzie każdy protest może skończyć się zarzutami).
Postulaty rosyjskiej XR (Восстание Против Вымирания) zawierają, oprócz standardowego żądania „mówienia prawdy” o kryzysie klimatycznym i natychmiastowego działania, by go ograniczyć i się do niego adaptować, szczególne, związane ze specyfiką Rosji żądanie, by decyzje wpływające na klimat i środowisko podejmowały władze lokalne (związane prawdopodobnie z faktem, że przyroda w nierosyjskich republikach, a zwłaszcza na terenach azjatyckich bardzo ucierpiała na skutek decyzji władz centralnych najpierw ZSRR, a obecnie Rosji).
Extinction Rebellion nie działa, o ile nam wiadomo, w Chinach właściwych (jednym z głównych globalnych emiterów dwutlenku węgla), za to jest bardzo aktywna w Hongkongu i na Tajwanie.
Na zdjęciach:
– Protest Extinction Rebellion Turkey przed centrum handlowym w Stambule w Black Friday (29 listopada) 2019, fot. za zgodą XR Turkey.
– Aktywista Extinction Rebellion Russia blokuje ruch w Moskwie, fot. za zgodą XR Russia.
