8 grudnia 2022 r. rzecznik praw obywatelskich prof. Marcin Wiącek odwołał z pełnionej funkcji swą zastępczynię dr Hannę Machińską, co wywołało fale protestów środowisk obywatelskich. Między innymi Obywatele RP zażądali od rzecznika przywrócenia dr Hanny Machińskiej do pełnionej przez nią funkcji. List z tym żądaniem podpisało ponad sześć tysięcy osób
20 grudnia 2022 r. rzecznik spotkał się z przedstawicielami sygnatariuszy. Obiecał udzielić odpowiedzi i odpowiedź ta nadeszła.
Nie widzimy w niej niestety woli przywrócenia Hanny Machińskiej na stanowisko, ani nawet chęci zachowania jej dorobku w ramach pamięci instytucjonalnej. Zapewnienia o doceniania jej pracy i osiągnięć kłócą się całkowicie z faktem jej zwolnienia i sposobem jego przeprowadzenia. Co gorsza, nie widzimy też świadomości szczególnej odpowiedzialności osoby piastującej stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich za stan praworządności w Polsce w sytuacji, gdy inne instytucje konstytucyjne są całkowicie podporządkowane partii rządzącej. Niepokoi nas nie tylko zwolnienie Hanny Machińskiej, ale i wycofywanie się RPO z kolejnych postępowań o naruszenia praworządności i zasady równego traktowania. Kontrowersje wzbudza również jednoznaczne uznanie przez Pana Rzecznika kolejnej, wątpliwej kadencji Julii Przyłębskiej jako Prezeski Trybunału Konstytucyjnego.
Będziemy bacznie obserwować działania Rzecznika i wyciągać z nich odpowiednie dla wagi jego funkcji wnioski oraz podejmować działania, które zapewnią instytucji RPO faktyczną obronę praw obywatelskich.
*
Odpowiedź Rzecznika Praw Obywatelskich na list Obywateli RP
Szanowni Państwo,
Dziękuję za spotkanie i rozmowę w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich w dniu 20 grudnia 2022 r.
Z najwyższą uwagą i życzliwością przyjmuję Państwa troskę o należyty stan ochrony praw człowieka i praw obywatelskich w naszym kraju. Jak podkreśliłem w rozmowie, jest to nasza wspólna troska. A w moim wypadku, również misja i zadanie wynikające zarówno z Konstytucji RP i ustawy o RPO, jak i z wewnętrznych przekonań, przywiązania do praworządności i demokratycznych wartości.
W poruszonej przez Państwa sprawie zmiany na stanowisku Zastępcy RPO – połączonej z wręczeniem listu z podpisami obywateli – pragnę ponownie oświadczyć, że moje stanowisko pozostaje niezmienne. Uzasadniałem je w wypowiedziach medialnych i w czasie naszej rozmowy. Zwuązane jest ono m.in. z potrzebą takiej organizacji pracy urzędu, która z mojego punktu widzenia będzie zapewniała mu optymalne, sprawne działanie i należytą skuteczność.
Podobnie jak Państwo i obywatele podpisani pod tym ważny m listem, doceniam pracę i osiągnięcia dr Hanny Machińskiej. Mówiłem o tym niejednokrotnie. Jednak na obecnym etapie rozwoju urzędu zdecydowałem się na inne rozwiązania kadrowe. Mam do tego prawo, jak każda osoba odpowiedzialna za kierowanie instytucją. Uprzejmie proszę Państwa o zrozumienie i uszanowanie tej decyzji. Podjętej suwerennie i niezależnie – wbrew szerzonym w niektórych mediach insynuacjom czy fałszywym informacjom.
Bardzo ważna jest dla mnie uzyskana od sygnatariuszy listu deklaracja, ze zależy Państwu na tym, aby urząd RPO pozostał instytucją wysokiego społecznego zaufania, apolityczną, niezależną i służącą wszystkim obywatelom. Zrobię wszystko, aby tak się nadal działo. Mam w tym względzie wsparcie wspaniałego, budowanego od lat zespołu pracowników i ekspertów RPO – i to właśnie oni stanowią w praktyce najlepsza gwarancję realizacji misji ochrony praw obywateli. Cieszę się też ogromnie z możliwości współpracy organizacjami i aktywistami społecznymi, która – mimo, mam nadzieję, przejściowych nieporozumień – będzie kontynuowana i rozszerzana. Mamy bowiem wiele wspólnych celów, pragniemy przede wszystkim, aby każdy przypadek naruszania lub łamania praw jednostki w Polsce spotkał się z należytą reakcją.
Odpowiedź racznika w plikach PDF TUTAJ i TUTAJ
